Elifin edebiyattaki geniş manalarını biliyor musunuz?

9 Mayıs 2010 Pazar

1-Elif-Boy-Doğruluk


Edebiyatta Elif ile insanın boyu arasında dik, düz ve doğru oluşları itibarıyla ilgi kurulur. Bu ilgi, mutlak şekilsel benzerliği ifade etmek için kullanıldığı gibi, doğruluk ve dürüstlüğün anlatımında da mazmun olarak kullanılır. Meselâ doğruluk ve dürüstlük bağlamında bu ilgiyi ele alan Melikü’ş-şuarâ Muhammed Takî Bahâr (1266-1330 hş./1886-1951) bir beytinde şöyle der:
خود راستست و نيست خم و پيچی اندر آن
 
گويند هر به الف بر آيد الف قدی

Derler ki, her bin yılda elif boylu biri gelir; eğriliği büğrülüğü olmayan doğru biri.
Sâib-i Tebrîzî (ö. 1086/1675-76) de elif-boy-doğruluk ilgisini şöyle işlemektedir:


Elif gibi boyunla işini doğru dürüst yap; zira bükük boyunla başını yukarı kaldırman kolay olmaz.


Ali Şîr Nevâî (844-906/1441-1501) ise bir beytinde şöyle der:


Feleğin eğrilik ve kısalığı beni sıkıyor. Doğru birini istiyorum. Yârin elif boyu nerede?

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder